Logo Centrum Wspierania Rad Pracowników

Rada w związku daje radę?

Uwaga! To jest archiwalna aktualność przeniesiona ze starej strony – mogą występować techniczne problemy w sposobie wyświetlania treści

Na stronie OPZZ ukazał się tekst O czym myślą związkowcy? Piotra Ostrowskiego. Autor akcentuje, że polski model zbiorowego prawa pracy, w którym związki zawodowe funkcjonują na poziomie zakładowym nie jest wyjątkiem w Europie.

Aż w 11 państwach Unii Europejskiej działają równolegle rady pracowników i związki zawodowe. Praktyka funkcjonowania organizacji pracowniczych wśród krajów UE jest natomiast generalnie odmienna. W Czechach, Grecji oraz Portugalii rola rad wydaje się marginalna. Istnieje ich kilka lub działają wyłącznie w największych przedsiębiorstwach. Na drugim biegunie znajdują się Austria, Holandia, Luksemburg i Niemcy, gdzie tzw. Betriebsrat czy works councils są jedynym organem przedstawicielskim. Ciekawy model kooperacji rad z pracodawcą skonstruowano w Norwegii. Zadaniem rad jest tam poprawa konkurencyjności firmy poprzez wzmocnienie współpracy między pracownikami.

Ostrowski przypomina, że w większości polskie rady pracownicze są uzwiązkowione. W wyniku wyroku Trybunału Konstytucyjnego w 9 lipca 2009 r. doszło do zmian w przepisach ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji. Obecnie rady pracowników mogą być wybierane niezależnie od istnienia organizacji związkowej. Mimo, że nowelizacja ta urzeczywistniła prawo członków organizacji niereprezentatywnych do swojego przedstawicielstwa, to w praktyce rady nadal pełnią instrumentalną rolę w stosunku do związków zawodowych.

Autor jednakże zwraca uwag, iż „(…) wbrew opiniom polityków i pracodawców, wspólnym dla większości państw UE jest, iż to związki zawodowe odgrywają w reprezentacji pracowników na poziomie zakładu pracy istotną rolę. Tym samym Polska nie należy do jakiś wyjątków w tej kwestii”.